Neden Evlilik?
İnsan olarak her birimiz farklı kişilik özelliklerine sahibiz. Bu özellikler sonucu farklı düşünce yapılarımız vardır. Evlilik her birey için farklı bir anlam ifade edebilir. Evlilik sebepleri literatürde biyolojik, sosyal ve psikolojik başlıkları altında incelenmiştir. Biyolojik açıdan evlenmek üreme ve neslin devamı içindir, sosyal açıdan evlilik, kabul edilme, güven ve korunma ihtiyaçlarının sağlanmasıdır, psikolojik açıdan ise beğenilme ve sevilme arzusu olarak değerlendirilmektedir. Bu üç faktörün dışında tabi ki aşk evliliği olduğu gibi maalesef zorunlu evliliklerde mevcuttur.
Boşanma Nedir?
Boşanma, hukuki kararla kesinleşen evlilik bağının sonlandırılmasıdır. Boşanma, bir anda ortaya çıkmamakta ve bir süreç içinde gerçekleşmektedir. Evlilik, başlangıcı itibariyle sağlıklı bir gelişim göstermeyebilir. Boşanma, psikolojik açıdan değerlendirildiğinde ise aile birliğinin bozulması ya da dağılmasına yol açan aile bireylerini ve çevresini etkileyen bir olgudur.
Kuramlar Çerçevesinde Boşanma
- Psikososyal Gelişim Kuramına Göre Boşanma: Kessler’e göre boşanma 7 psikolojik süreçten geçmektedir. Bunlar aşağıda sıralanmıştır.
- Gözünü açmak, tatsız olan gerçeği görmek
- Erozyon
- Ayrışma
- Fiziksel Ayrılık
- Yas
- İkinci ergenlik
- Araştırma ve sıkı çalışma
- Yas Süreci Kuramına Göre Boşanma: Bu kurama göre boşanma sonrası tepkiler sevdiğimiz birini kaybettiğimizde verdiğimiz tepkilere benzemektedir.
- İnkar
- Kayıp ve Depresyon
- Öfke ve Ambivilans (ikili duygular)
- Yeni bir yaşam tarzı ve kimliğe uyum sağlama
- Kabul ve yeni hayata uyum sağlama
- İkinci ergenlik
- Araştırma ve sıkı çalışma
- Altı İstasyon Kuramına Göre Boşanma: Boşanma sürecinde yaşanan zorluklar farklı şiddetlerde karşımıza çıkabilmektedir. Bohannan boşanma olgusunu 6 paralel süreçte inceledi.
- Duygusal Boşanma
- Hukuki Boşanma
- Ekonomik Boşanma
- Ana-baba olarak Boşanma
- Toplumsal olarak Boşanma
- Psikolojik olarak Boşanma
Boşanma Nedenleri
Boşanma birçok sebepten dolayı olabilir. Literatürde yapılan araştırmalara bakıldığında en fazla rastlanan boşanma sebepleri; geçimsizlik, işsizlik, ekonomik sıkıntılar, sadakatsizlik, güvensizlik, kötü alışkanlıklar ve şiddettir. Çiftlerin boşanma noktasına getiren durumlar arasında iletişimsizlik, eşe ilgisizlik ve evlenmeden önce birbirlerini yeterince tanıyamamaları da girmektedir. Eş seçimi hayatımızdaki en önemli kararlardan biridir. Bu seçim ileriye dönük yaşantımızı olumlu ya da olumsuz şekillendirecektir.
Boşanmanın Çiftler ve Çocuklar Üzerindeki Etkileri
Boşanma, aile birliğini bozan bir olgudur. Aile içindeki bireyler boşanma sonrası yeni bir düzene ayak uydurmak durumunda kalmaktadırlar. Başta belirtildiği gibi her birey karşılaştığı olaylara farklı tepkiler göstermektedir. Yapılan araştırmalarda boşanma sonrası boşanmayı; ölüm, yıkım, umutsuzluk ve hislerin donması olarak tanımlarken öte yandan yeniden doğduğunu hissedenlerde mevcuttur. Boşanmanın gerçekleşmesiyle başlanan yeni hayata alışmak ve yeni hayatın ilk günleri çiftler için zor geçmektedir. Yeni kimliklerine alışmak, bireyleri bedenen ve ruhen zorlamaktadır.
Boşanma sonrası bozulan düzenin diğer bir parçası ise çocuklardır. Çocuk, hem annenin hem de babanın sevgisine, ilgisine ve şefkatine ihtiyacı vardır. Boşanma çocukları istisnai durumlar hariç ( istismar gibi) olumsuz etkilemektedir. Çocukların etkilenme dereceleri yaşlarına, cinsiyetlerine ve olaylara bakış açılarına göre farklılıklar göstermektedir. Çocuklar farklı duygulanımları yaşamak durumda kalacaklardır. Çocukların yaşadığı duygular; öfke, yalnızlık, korku, suçluluk, reddedilme ve üzüntüdür. Boşanma birinin haklı birinin haksız olmasıyla sonuçlanmamaktadır. Bu yüzden suçu bir kişiye yıkmak belli durumlarda haksızlık olacaktır. Çocuklar maalesef bir suçlu arar eğer bu suçluyu anne babası olarak görmezse kendi olarak görecektir.
Boşanma sonrası ebeveynler çocuklarla mutlaka konuşup çocuğun suçu olmadığını hiç kimsenin bir suçu olmadığını açıklamalıdırlar aksi takdirde babamın suçu diyerek babaya karşı düşmanca bir tutum içerisine girebilirler. Çocuklar boşanmayla yüzleşerek yalnız olmadıklarını, reddedilmediklerini bilmeleri gerekmektedir. Hem çocuklar hem de çiftler boşanma sonrası kendilerini yalnız hissetmeye başladığında problemlerle başa çıkamadıkları zaman ya da bunlar olmasa bile bir psikoloğa danışabilirler.
Yazarın Notu
Boşanma kavramıyla 9 yaşımda tanışmak durumunda kaldım. O zamanlar arkadaşlarımdan saklamak istedim bir günahmış gibi sanki benim suçum gibi hissetmiştim çocuk aklı işte. Sevgili ebeveynler sizden ricam çocuklarınızı eşlerinize karşı doldurmayın kimseyi sevmek zorunda değilsiniz ama saygı duymalısınız çünkü çocuğun her iki ebeveynle de iyi bir ilişki kurmaya ihtiyacı var. Çocuklarınıza taraf tutturmayın kim haklı kim haksız tartışmasına girmeyin ve lütfen çocuklarınız size ihtiyacı olduğu anlarda onları yalnız bırakmayın. Canım çocuklar, ne yaşadığınızı neler hissettiğinizi çok iyi biliyorum. Boşanma sonrası suçu ne kendinize ne de ebeveynlerinize yükleyin. Ebeveynlerinizi pişman etmek, cezalandırmak adına yanlış bir şeyler yapmayın. Boşanma zorlu ve alışılması güç bir süreçtir ama her zorluğun sonunda doğan bir ışık vardır.
Kaynakça
- Uçan, Ö., Hazar, H & Sayıl, I. (2006). Bir boşanma olgusunun dört kurama bağlı olarak değerlendirilmesi. Kriz Dergisi, 14 (2), 23-29.
- Tatlıoğlu, K. & Demirel, N. (2016). Sosyal bir gerçeklik olarak boşanma olgusu: sosyal psikolojik değerlendirme. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4 (22), 59-73.
- Aktaş, Ö .(2011). Boşanma nedenleri ve boşanma sonrasında karşılaşılan güçlükler. (Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi. İzmir).
Okuduğunuz içerik sevgiyle oluşturulmuştur ❤️
