Müzik ruhun gıdasıdır.
Mendelson
Kişiliğimiz davranışlarımızın, zevklerimizin ve yaşam tarzımızın bize özgü olmasını sağlayan yapımızdır. Teorisyenlere göre kişilik bireylerin fiziksel yaptıkları her şeyi, duygularını, zihinsel becerilerini ve sosyal davranışlarını kapsayan her şey olarak tanımlanmıştır. Kişiliğimiz birçok özelliğimizle birlikte müzik konusundaki yatkınlık ve dinleme türümüzü de bize özgü kılmaktadır. Müzik zevkleri yaşa, cinsiyete, yaşanılan çevreye ve edinilen tecrübelere göre farklılık gösterebilmektedir.
Kişiliğimiz ve müzik psikolojik açıdan birbirine çok yakın kavramlardır. Bazı psikologlara göre kişiliğin değerlendirilmesinde müzik tercihleri önemli bir yer tutmaktadır. Rentfrow ve McDonald, müzik türlerine göre kişilik yapılarının açıklandığına ilişkin şunları söylemişlerdir: Antisosyal erkeklerin rock ve rap gibi isyankar türleri, heyecan arayışı içindeki bireylerin rock ve punk gibi türleri, yaratıcı kişiliğe sahip bireylerin ise jazz ve klasik tarzda müzik türleri dinlediklerini ortaya koymuşlardır (4*).
Müzik ve kişilik ile ilgili yapılan bir diğer araştırmaya göre pop ve elektronik dans müziği tercih edenler dışadönük bireyler olup, olumlu duygulanma daha çok görülmektedir. İçedönük bireylerde ise olumsuz duygulanmayla daha sık karşılaşılmaktadır (3*). Müzik ile ilgili yapılan bir diğer araştırma ise Artemiz’e (2009) aittir ve yalnızlık duygusu eğilimi olan bireylerin daha çok yalnızlık temalı müzikler dinlediklerini ortaya koymuştur.
Müzik Tercihinin Değişkenleri
- Yaş: Bireyler farklı dönemlerde farklı müzik türlerinden hoşlanabilir. Ergenlikte, gençlikte, orta yaş ve yaşlılıkta farklı tercihleri olabilir. Müzik, yaşanılan olaylarla da ilişkilendirilip ileriki dönemlerde çağrışımlara sebep olabilir (4*).
- Cinsiyet: Kadınlar ve erkekler arasındaki müzik zevkleri arasında oldukça açık farklar bulunmaktadır. Bunun sosyal rollerden ve psikolojik beklentilerden kaynaklandığı düşünülmektedir. Ergenlikte erkeklerin daha çok arkadaşlarını etkilemek için, kadınların ise duygusal olarak kendilerini ifade etmek için müzik dinledikleri belirtilmiştir (4*).
- Etnik Köken: Bu konudaki araştırmalar genellikle siyah ve beyazlar arasındaki farkları ele almaktadır. Bazı araştırmalarda görülmüştür ki beyazların klasik ve rock müzik; siyahların ise caz, soul ve rap müzik tercih ettikleri ortaya konmuştur (4*).
Kaynaklar
- Artemiz, B. (2009). Ergenlerin farklı müzik türlerine ilişkin ilgileri ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, İstanbul). Erişim adresi http://openaccess.maltepe.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12415/3133
- Erdal, B. (2009). Müzik tercihi ve kişilik ilişkisi. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 2(35).
- Erdal, B. Kindap Tepe, Y. (2017). Ruh halinin içedönük ve dışadönüklerde tercih edilen müziğe etkisi ve müziğin uyandırdığı duygular üzerine bir araştırma. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. 57(5): 54-75.
- Şenel, O. (2014). Müzik tercihinin karmaşık arka planı. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 30(7).
Okuduğunuz içerik sevgiyle oluşturulmuştur ❤️
