Psikolojik Yardım Alma Rehberi

Giriş

Her insan dönem dönem kendini bir çıkmazın içinde, boğulmuş, yoğun stres altında hissedebilmektedir. Bu bazen hayat şartlarının değişikliğiyle tetiklense de bazen çok önemsiz gibi görünen küçük bir detay kumdan yaptığımız kaleyi yıkabilmektedir. Bastırılmış, bilinç dışına itilmiş her dinamik bir şekilde kendini var etmeye çalışıyor ve bu süreç bazen bizde duygusal dalgalanmalar yaratabilir. Strese verdiğimiz tepkiler değişebilir; kendimizi çaresiz, yalnız, yetersiz hissedebilir ve bu doğrultuda olumsuz düşünce kalıpları doğurabiliriz. İşin kötüsü gerçek olmadığı halde bu acımasız, kötü düşünce kalıplarına gerçekten inanabilir ve olağan gerçekliğimizden kopabiliriz. Bu da hayata katılım kalitemizi düşürebilir.

İşte bu kadar yoğun duygusal ve düşünsel dalgalanmalar yaşarken bazen kendimize yakın hissettiğimize sığınırız ki çoğu zaman bunu bile yapmayıp kendi kendine geçmesini ya da kendi kendimize çözmeyi tercih edebiliriz. Bu noktada örneğin dişimiz ağrıdığında diş doktoruna giderken zihnimiz, duygu ve düşüncelerimiz alarm verdiğinde neden bir ruh sağlığı uzmanına gitmeyiz? Elbette sosyokültürel, ekonomik olarak sayabileceğimiz birçok sebep var. Özellikle Türkiye’nin kültürel yapılanmasına baktığımızda bir psikoloğa, terapiste, psikiyatriste gitmek oldukça utanç verici karşılanabilmektedir. Sosyal çevrede alay konusu edilebilir ve terapiye giden kişiye zaten ruhsal problemleriyle uğraşırken bir de terapiye gittiği için eksik, yetersiz, bozuk, problemli olduğu hissettirilir ya da psikologların hiçbir işe yaramadığı, oturdukları yerden para kazandıkları gibi düşüncelerin hakimiyetine girebilir. Tüm bu sayılan sebeplerden dolayı alınan düzenli terapiler ve ruhsal destekle çözülebilecek konular hayatımızı yönlendiren problemlere dönüşebilmektedir. Bazen de ne yapacağını bilememek ya da eksik bilgi yüzünden ekonomik olarak ulaşılmaz görmek sonucu kendimiz için atacağımız adımı erteleyebilmekteyiz.

Psikolojik Destek Nedir?

Bireyler tüm bu süreci aşıp psikolojik destek almaya gitse de beklentiler hatalı olduğu için yine hayal kırıklığı yaşanabilmektedir. Bu yüzden terapinin ne olduğunu aydınlatabilmek önemlidir.

• Psikolojik destek, danışanda farkındalık uyandırmaya, çözümlemeler yapmasına yardımcı olmaya, hayatındaki dinamikleri değerlendirmeye, sorun ve stres kaynaklarına dayanışma içinde eğilme üzerine kurulu; ortalama 40-50 dk süren ve terapist açısından çeşitli teknikler barındıran bir süreçtir.
• Terapist; danışanını yargılamadan, güven ve koşulsuz kabul içerisindedir. Empatik, saygı ve etkin dinlemeyle sürecin içinde var olur.
• En özeliyle gelen danışan kuşkusuz bir güven ortamında sağlıklı bir iletişim diliyle karşılanır¹.
• Süreç, psikolojik bir desteğe ihtiyacı olan ve buna yardım etmek amacında olan kişiyle birlikte karşılıklı ilişkiyle ilerler.  
• Terapist, çeşitli tekniklerle hayata karşı etken bir varlık olan danışanların tercih ve karar süreçlerine destek vererek potansiyellerini fark etmeleri, kendilerini ve hayatlarını daha berrak bir gözle görebilmesi için çaba sarf eder.
• Danışanın amacı, danışanın ihtiyaçları ve beklentileri üzerinde durulur. Danışanın kendini, değerlerini, potansiyelini tanımasına ve hayatında stres kaynağı ya da problem kaynaklarını keşfetmesine yardımcı olacak soru ve cevaplar üzerine konuşulur.
• Danışan yaptığı eylemler, aldığı kararlar, duygu ve düşünceleriyle yargılanmaz ve şahsi fikir asla beyan edilmez. Kurulan sağlıklı terapötik ilişki, işin temel yapıtaşlarındandır².

Psikolojik Destek Ne Değildir?

• Danışanı asla yargılamaz, eleştirmez ve bu yönde bir beden dili dahi kullanmaz.
• Terapi bir dost sohbetinden çok daha farklıdır ve arkadaş tavsiyesi niteliğinde akıl verme, yönlendirme içeren konuşmalara yer verilmez.
• Terapist belirli düşünce ya da eylem sitillerini danışanına dayatmaz. Sadece ona fayda sağlayacak olanı bulması yolunda eşlik eder.
• Terapist, danışanı olumsuz düşünce kalıpları ve bunların sonucu eylemlerinden dolayı yadırgamaz. Aksine bunları gerçekliği olan ve kendisini güçlendiren kalıplarla değişmesine destek olur³.
• Terapist, danışanının ne yapacağını söylemez. Yapmak istediği şeylerin, almak istediği kararların faydaları zararları konuşulur ve karar almasında engel olan endişe gibi duygular üzerinde durularak danışanın sağlıklı kararlar alabilmesine yardımcı olur⁴.
• En can alıcı yanılgı ise şu; terapistlerin sihirli değnekleri ya da sözcükleri yoktur⁵. Zorlu bir yoldan ve karar sürecinden geçerek terapi odasına giren danışan o odadan hayatını sıfırlayacak, onu yükseltecek ve ihtiyacı olan anlık her şeyi verecek cümleler duyarak çıkmayı hayal etmektedir. Ancak terapi her zaman anlık olarak güçlendirici, motive edici olmayabilmektedir. Terapi ortamı çoğunlukla içsel yüzleşmeler, sarsıcı sorular ve sancılarla geçebilmektedir. Bu yüzden daima terapiste güvenerek bu yoldan vazgeçmeden yolun sonuna kadar terapiye devam edilmelidir.

Kime Gitmeliyim? İlk Adım Nasıl Atılır?

Öncelikle psikolojik destek almanın tek yolu özel kliniklere gitmek değildir. Esasında birçok seçeneğimiz mevcuttur.

• İl ve ilçe belediyelerinin büyük çoğunluğunda ücretsiz psikolojik destek birimi bulunmaktadır. İlk adımı konumunuza yakın il ya da ilçe belediyelerinin verdiği hizmetlere bakıp randevu alarak atabilirsiniz.
• Devlet hastanelerinde hem psikiyatrist hem psikolog desteği yine ücretsiz olarak verilmektedir. Ayrıca ruh sağlığı hastaneleri de mevcuttur. Bunun için 182’yi arayarak ya da internet üzerinden randevu alabilirsiniz. Devlet hastanelerinde önce psikiyatriste randevu alınır. Daha sonra psikiyatristin değerlendirmesine göre doktorla devam edebilirsiniz, psikoloğa yönlendirilebilirsiniz ya da ikisiyle birlikte devam edebilirsiniz.
• SGK anlaşmalı Ruh Sağlığı Merkezlerini araştırarak buralardan destek alabilirsiniz.
• Şehrinizdeki Toplumsal Ruh Sağlığı Merkezlerini araştırabilirsiniz.
• Eğitim hayatınız devam ediyorsa okulunuzda size yardımcı olabilecek psikolojik danışmanlara başvurabilirsiniz.
• Ülkemizde pandemi sürecinde yaşanan zorlu süreçte bizlere ücretsiz psikolojik destek vermek için hazır olan psikologlara 0850 305 00 34 numarasını arayarak ayrıntılı bilgi alıp ulaşabilirsiniz⁶.
• Sigarayı bırakmak istiyor ve bu alanda desteğe ihtiyaç duyuyorsanız 171’i arayarak profesyonel destek alabilirsiniz. Diğer madde bağımlılıkları için de 191’i arayarak kendiniz için bir adım atabilirsiniz.
• Yoğun depresif ve öz kıyım düşünceleri içindeyseniz en yakın sağlık kuruluşuna başvurabilirsiniz.
• İş yerinizde yoğun psikolojik şiddete ve mobbinge maruz kaldığınızı düşünüyorsanız 170’i arayarak hem psikolojik hem hukuki destek alabilirsiniz.
• Tüm bunların dışında ilk seansı ücretsiz olan kliniklerden, online terapilerden, ücretsiz grup terapilerinden, sizi psikolojik olarak rahatlatacak telefon uygulamalarından, psikologların youtube ve podcast üzerinden yaptıkları kayıtları dinleyerek de kendinize destek sağlayabilirsiniz⁷.

---

Kaynakça:

1. Güllü, İ. (2010, Eylül). https://www.tavsiyeediyorum.com/. Tavsiye Ediyorum: https://www.tavsiyeediyorum.com/makale_5549.htm adresinden alındı
2. Baylan, Y. (2020, Nisan 19). Yusuf Baylan . https://yusufbayalan.com/: https://yusufbayalan.com/psikolojik-destek/ adresinden alındı
3. Köstem, N. (2014, Kasım 19). Nilgün Köstem. http://nilgunkostem.com/: http://nilgunkostem.com/psikolog-terapist-ne-yapmaz/ adresinden alındı
4. Kamaz, G. N. (2018, Şubat 8). İnsanlık halleri. https://insanlikhalleri.com/: https://insanlikhalleri.com/psikolog-ne-yapar-ne-yapmaz-hakkimizdaki-sehir-efsaneleri-2/ adresinden alındı
5. Anonim. (2018, Mayıs 30). Vita Psikoloji. https://www.vitapsikoloji.com/: https://www.vitapsikoloji.com/2018/05/30/psikolog-ne-yapar-ne-yapmaz/ adresinden alındı
6. Samsa, H. (2020, Eylül 22). Evrim Ağacı. https://evrimagaci.org: https://evrimagaci.org/depresyon-halindeyseniz-ve-intihari-dusunuyorsaniz-yardim-alin-turkiyede-ucretsiz-psikolojik-danismanlik-alinabilecek-kaynaklar-9370# adresinden alındı
7. Solak, G. (2019, Mayıs 29). Listelist. https://listelist.com/: https://listelist.com/daha-ucuza-ucretsiz-psikolojik-destek/ adresinden alındı
8. Öne çıkan görsel Gerd Altmann tarafından Pixabay‘a yüklendi. Pixabay’dan ialındı.

---

Okuduğunuz içerik sevgiyle oluşturulmuştur ❤️