Sınırda (Borderline) kişilik bozukluğu şiddetli duygu durum bozukluğu, dürtüsel davranışlar, öfke, bireyin kendine zarar verme davranışı, ilişki sorunları ve ek olarak kimlik bozukluğu ile karakterize bir ruhsal bozukluktur(2). İnsan hayatını ciddi derecede etkileyen bu bozukluğun gerçek yaşamdaki yansımasını bir vaka öyküsüyle okuyacağız, bu vaka öyküsünde geçen isim ve olaylar gerçek bir bireyi temsil etmemektedir.
Vaka Öyküsü
Meltem, 24 yaşında, üniversite öğrencisidir, tek başına yaşamaktadır ve tek çocuktur. Annesi ve babası ayrılmıştır. Annesi öğretmendir ve yurt dışında yaşamaktadır. Babası ise tekrardan evlenmiş ve ikinci eşiyle yaşamaktadır. Meltem Öz kıyım girişimiyle yoğun bakım sonrası hastaneye yatırılmıştır. İntihar girişimi sonrası felç geçirmiştir, kendine bunu yaptığı için pişmanlık duymaktadır. Meltem hastaneye babasının ısrarı sonucunda gelmiştir, ‘babasının başına kalmaması için kendisinin hastaneye geldiğini, babası ve eşinin düzenlerini bozduğunu, annesinin yurt dışından gelmek bile istemediğini’ söylemiştir. İlk intihar girişimini 9 yaşında gerçekleştirmiştir. Geçmişte tacize uğradığını söylemiştir. 17 yaşında erkek arkadaşıyla tartıştığı bir sırada tekrardan intihar girişiminde bulunmuştur. Üniversiteye geçtiğinde yoğun alkol kullanımına başlamış ve gelişigüzel cinsel hayat yaşamıştır. İlk psikoloğa gidişi ise üniversitede döneminde alkol kullanımından rahatsız olması sonucu gerçekleşmiştir. Psikiyatriye yönlendirilen Meltem’e o dönemde dikkat eksikliği tanısı konulmuş. 17 yaşlarındayken Meltem, babasının annesini aldattığını öğrenmiş ve annesine bu durumu söylemediği için babasının ona minnettar olması gerektiğini dile getirmiştir. Babasına karşı aşırı derecede öfkeli olduğunu da eklemiştir, sık sık kızgınlığını dile getirmektedir. En son erkek arkadaşıyla olan ilişkisini ‘gidecek bir evimin olması gibi’ diyerek tanımlamıştır. Güzellik ve zeka konusunda takıntılı biri olduğunu, kendisini hep çirkin hissettiğini, önceleri dindar biri olduğunu ve kapandığını anlatmıştır. Meltem birçok birlikteliğinin olduğunu ve aslında hayattan intikam almak için bu birliktelikleri gerçekleştirmiştir. Son intihar girişiminde erkek arkadaşıyla tartışmış, erkek arkadaşı onu evden kovmuş ve alkolünde etkisiyle 3. kattan kendisini atmıştır. Sonuç olarak 6 ay yoğun bakımda kalmış, vücudunun yarısı kalıcı olarak hasar almıştır. Olay sonrası erkek arkadaşını aramış, tekrardan reddedilince ilaç içmiş ve babasına haber vermiştir(2).
Tanı ve Belirtileri
Meltemin öyküsüne baktığımızda DSM-5 tanı kitabına göre Sınırda (Borderline) Kişilik Bozuklukları tanı kriterlerinin tamamını kapsadığını görebiliriz(2). Meltem, alkol ve gelişi güzel cinsellik yaşamaktadır DSM-5 kriterlerine göre kendine kötülüğü dokunabilecek en az iki alanda (cinsellik ve alkol gibi) dürtüsellik mevcuttur(1). Öfkesini açıkça ifade etmekte, uygunsuz ve yoğun bir öfke ve öfkesini denetlemekte güçlük çekmektedir(1). İlişkilerinde gözünde aşırı büyütme ve yerin dibine sokma arasında gidip gelmekte, tutarsız ve gergin ilişkileri mevcuttur(1). Meltem babasının onu istemediğini, yeni eşiyle düzenlerini bozduğunu dile getirmiştir, zorlanmayla ilintili, gelip geçici kuşkucu düşünceleri ve ağır çözülme belirtileriyle boşluk duygusu yaşamaktadır(2). Son intihar girişimini erkek arkadaşının onu reddetmesiyle yaşamıştır, terk edilmekten kaçınmak için çılgınca çaba göstermiştir. Duygularında tutarsızlık mevcuttur. Birçok kez intihar girişiminde bulunmuştur. Belirgin bir kimlik karmaşası, tutarsız bir benlik algısı vardır(2).
Kaynakça
- Amerikan Psikiyatri Birliği, DSM-5. (2014). Ruhsal bozuklukların tanısal ve sayımsal el kitabı (5. bs.) E. Köroğlu (Çev.). Ankara: Hekimler Yayın Birliği.
- Kurt, A. (2020). Borderline kişilik bozukluğu: sınırların ötesinde koşulsuz kabul arayışında bir vaka sunumu. Yakın Doğu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 110-128.
Okuduğunuz içerik sevgiyle oluşturulmuştur ❤️
