AraştırmalarSpor Psikolojisi

Spor ve Müzik

Hareket etmek insanın doğasında var olduğundan, spor geçmişten itibaren yaşamımızın olmazsa olmaz parçalarındandır. Her birimiz hayatımızın belli bir döneminde herhangi bir sporla uğraşmış ya da uğraşmak istemişizdir. Çünkü sporun hem bedensel, hem zihinsel birçok faydası mevcut.

Spor Yapmanın Faydaları

  • Bedensel olarak kişi, kendinde görmek istediği vücut şekline ulaşabilir.
  • Esneklik, denge ve güç kazanılır. Böylece, günlük aktiviteler zorlanmadan gerçekleştirilebilir.
  • Kalp ve dolaşım sistemine faydalıdır.
  • Sosyal hayatımız için de oldukça önemlidir. Kişiler, belirli bir spor takımını destekleyerek bile yalnızlıklarını azaltabilirler. Yalnızken bastırılan, dışa vurulamayan duygular sporla beraber deşarj olup ortaya çıkabilir.
  • Kişi kendi vücudunu tanır, öz-yönetim düzeyi artar.
  • Üretkenlik artar. (Daha fazlası için Sporun Psikolojik Açıdan Önemi adlı yazımızı okuyabilirsiniz.)

Müzik

Müzik; kimi zaman eğlenmek, kimi zaman acımızı paylaşmak için başvurduğumuz dert ortağımızdır. İnsanlar üzerinde etkisi yıllardır araştırılan bir konudur. Türüne göre değişmekle birlikte, genellikle bizde pozitif etkileri bulunur. Hatta günümüzde bazı durumlarda terapi şekli olarak kullanılmaya başlanmıştır. (Daha fazlası için Müzik Ruh Sağlığını Nasıl Etkiler? başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.)

Müzik dinledikçe beni mutlu eden ve umutlandıran bir duygu akımı oluşuyordu adeta. Müzik, beraberinde bir şeylerin olacağına dair vaatler ve umutlar getiriyordu.

-Christy Brown

Müzik ve spor ilişkisi ise uzun zamandır bilinen ve araştırılan bir konudur. Spor yaparken belki fark etmiş olabilirsiniz, egzersize başlamadan önce bir playlist oluşturur, özellikle yüksek tempolu, eğlenceli şarkılar açarız. “Spor yaparken müzik dinleme ihtiyacı” dünya genelinde böyle, o yüzden araştırmacılar, bu dikkate değer evrensel durumu incelemeye karar vermişler. İlk olarak 1911’de, Amerikalı araştırmacı Leonard Ayres, bisikletçilerin, müzik duyduklarında duymayanlara göre pedalları daha hızlı çevirdiklerini bulmuş. Daha sonra, psikologlar, spor esnasında müziğe neden ve nasıl tepki verildiğini araştırmışlar.

Müziğin-özellikle spor müziklerinin- iki önemli özelliği, tempo ve ritimleridir. Birçok insan şarkı duymaya başladıkları sırada başlarını, ayaklarını vs. hareket ettirirler. Bu şekilde müziğe uyum sağlanır. Kişiden kişiye, ya da kültürden kültüre değişmekle beraber, sporda genellikle hareketli ve hızlı şarkılar (dakika başına düşen vuruş sayısı 120 ve üzeri olanlar) bizi uyardıkları için yavaş olanlara göre daha fazla tercih edilir. Bu şarkılar, antrenman yapmamız için bizi harekete geçirir. Yeni yapılan bir çalışmada, üniversite öğrencilerinin spor yaparken en çok hip hop, rock ve pop dinledikleri bulunmuştur (1*), (6*).

Spor Esnasında Müzik Dinlemenin Etkileri

  • İlk ve en önemli etkisi aslında insanın kendisini daha iyi hissetmesidir. Hangi sporu, ne derece yoğun yaptığımızdan bağımsız olarak müzikle beraber pozitif duygular (sakin, mutlu, rahat) hissederiz. Aynı zamanda uyarımla beraber başarılı bir performans için konsantrasyonumuz artar (2*), (6*).
  • Spor esnasında müzik dinlerken, hareketler için harcayacağımız enerjiyi daha verimli kullanabiliriz. Kan akışımız hızlanır ve oksijen alımımız düşer, böylece fizyolojik etkililik artar. 2012 yılında yapılan bir çalışmada, müzikle senkronize bir şekilde pedal çeviren bisikletçiler, müzik dinlemeyenlere oranla yüzde 7 daha az oksijene ihtiyaç duymuşlardır (1*), (4*).
  • Egzersiz sırasında sarf ettiğimiz eforu daha düşük algılarız. Yani, aynı yoğunlukta müzikli ve müziksiz çalışırsak, ilk durumda kendimizi daha az yorulmuş hissederiz. Buna bağlı olarak da, daha fazla çalışmak için istekli hale geliriz. Müziğin burada ergojenik etkisi bulunur (4*). Bu noktada spora yeni başlayanlarda, müziğin, içerikten bağımsız dikkati acı ve yorgunluktan uzaklaştırmada etkili olduğunu bilinirken, spor geçmişi olanlar içinse içerik (müziğin sözleri) daha önemlidir (2*).
  • İnsanlara güçlü duygular hissettirerek dayanıklılığı artırır. Bazı şarkılar bastırdığımız duyguların açığa çıkmasını sağlar. Kişi, özellikle de şarkının bakış açısı ya da duygusuyla hareket ederse, antrenmana daha motive şekilde devam eder (1*).
  • Eğlenceli bir müzik dinlediğimizde, hareketsiz oturduğumuz zaman bile, beyindeki serebellum, bazal ganglia, ve bazı motor kortekslerinin aktifleştiği bulunmuştur. Bu durum da aslında içgüdüsel olarak hareket etmemizi kolaylaştırır (1*).
  • Yapılan bir araştırmada, müzikleri kendileri seçen katılımcıların, seçmeyenlere göre daha iyi motive olduğu bulunmuştur. Bu motivasyonel etkilerin, bireysel özsaygı ve güven duygusuyla ilintili olduğu tespit edilmiştir (3*), (5*).

Kaynakça

  1. https://www.scientificamerican.com/article/psychology-workout-music/
  2. https://www.psychologytoday.com/us/blog/ulterior-motives/202006/the-benefits-listening-music-when-you-exercise
  3. https://www.psychologytoday.com/us/blog/evidence-based-living/201907/want-better-workout-add-music
  4. https://www.psychologytoday.com/us/blog/the-athletes-way/202001/four-ways-music-can-make-exercise-less-sufferfest
  5. https://www.researchgate.net/publication/51847185_Listening_to_Music_Affects_Diurnal_Variation_in_Muscle_Power_Output
  6. https://www.researchgate.net/publication/235902324_Emotional_and_motivational_uses_of_music_in_sports_and_exercise_A_questionnaire_study_among_athletes

Okuduğunuz içerik sevgiyle oluşturulmuştur ❤️

Başa dön tuşu